Jak bronić swoich granic, czyli co możesz zrobić dla siebie

Każdy z nas żyje w jakiejś przestrzeni, na jakimś terytorium. Każdy z nas ma jakieś wartości, zasady, potrzeby. To, co jest dla nas ważne ochraniają granice. Jedne są sztywne i nieprzekraczalne, inne są elastyczne i plastyczne niczym ciastolina w dziecięcych rączkach, a ich naginanie i przekraczanie zależy od zasobów, jakimi dysponujemy. Granica ma chronić nas i to, co jest dla nas ważne.

Żyjąc wśród innych ludzi nieustannie narażeni jesteśmy na naruszanie i przekraczanie naszych granic. Jedni z nas radzą sobie w tym zakresie lepiej, dla innych jest to obszar stresu i trudności. Pewnie większość z nas ma albo wybrane sytuacje alby osoby, przy których ochronienie swoich granic może być wyjątkowo trudne.

Co wtedy czujesz? Może pojawić się smutek, może wyrzuty sumienia, może jakieś inne emocje. Bardzo często pojawia się złość. Złość na partnera, na szefa, na dziecko, na rodzica, na koleżankę. Na to, co robi, co mówi, że czegoś nie widzi, nie rozumie, nie dostrzega, że przekracza MOJE granice.

Często pracuję ze złością. Złość mówi o tym, co boli i co nie pasuje, co trzeba naprawić i o co trzeba zadbać. W aspekcie dbania o siebie i ochrony swoich granic złość może być jednym z największych sprzymierzeńców. Tylko jak to zrobić? Jak przekształcić to, co czujemy z niekontrolowanego wybuchu w konstruktywne działanie?

1. W trudnej dla Ciebie sytuacji zrób pauzę. W trakcie rozmowy, sprzeczki, w kontakcie z kimś bliskim, w pracy. Pauza to Twój czas na powrót do siebie. Wystarczy kilka sekund, 3 głębokie oddechy, żeby zatrzymać kaskadowy przyrost złości i uruchomić ponownie korę nową, która pozwala nam działać logicznie, a nie pod wpływem emocji.
2. Zastanów się o co tak naprawdę chodzi. Jakie Twoje potrzeby nie są w tej chwili zaspokajane? Czego Ci w tej chwili brakuje? Co chciałbyś mieć? Co nie jest Ci dane? Spokój, czas dla siebie, niezależność, zaufanie, szacunek. Co w tej konkretnej sytuacji jest naruszane?Wiedząc jaka niezaspokojona potrzeba stoi za złością lub inną emocją łatwiej jest znaleźć strategię pozwalającą ochronić swoje granice.
3. Naucz się odmawiać. Może brzmi to banalnie, ale odmawianie bez poczucia winy, złości czy smutku nie jest proste. Zwłaszcza w relacji z kimś kto jest dla nas ważny i jeśli nasze granice są naruszane z ważnego, dla drugiej strony, powodu. Stara, dobra asertywność może być bardzo pomocna.
4. „Chcę to przemyśleć”, „Muszę się zastanowić zanim podejmę decyzję”, czyli jak nie powiedzieć „nie”. Dodatkowe obowiązki w pracy, wspólny wyjazd na weekend z rodziną, zrezygnowanie z planów, które są ważne. Czasem odwleczenie decyzji w czasie lub dyskretne wywinięcie się od odpowiedzi może dać czas na zebranie argumentów lub upewnienie się czy chcesz coś zrobić czy nie.
5. „Nie, nie zgadzam się z taką opinią.”, „Nie, nie chcę zmieniać swoich planów.” Kiedy jesteś blisko ze sobą i swoimi potrzebami łatwiej jest stanowczo chronić swoje granice.
6. „Czuję się przyparta do muru i jest mi z tym bardzo niekomfortowo. Wolę wrócić do tematu później.” W przypadku silnego nacisku mów o sobie i swoich odczuciach. Kiedy czujesz się atakowany i pod presją masz prawo do tymczasowego przerwania relacji i zadbania o siebie, złapania dystansu i uspokojenia się. Silne emocje drugiej strony pewnie nie ułatwią znalezienia płaszczyzny porozumienia. W każdej sytuacji masz prawo zadbać o nieprzekraczanie swoich granic i obronę siebie.

Jeśli Twoje potrzeby notorycznie nie są zaspokajane, a granice naruszane zastanów się, co możesz zmienić w swoim zachowaniu lub w swojej komunikacji z ważnymi dla Ciebie osobami. Jeśli robisz coś, co jest nieskuteczne albo nie jesteś zadowolona z rezultatu, jaki otrzymujesz oznacza to, że nadszedł czas na zmianę. I tylko Ty możesz ją zapoczątkować.

Autorem artykułu jest Joanna Ciepluch, certyfikowany trener metody Self – Reg oraz coach.